مسوولیت و حقوق اعضای بدن در قرآن و حدیث

یکی از بزرگترین نعمت هایی که خداوند به انسان عطا فرموده، نعمت اعضای بدن اوست. که حق تعالی آنها را در انسان به ودیعه نهاده است. و از آنجایی که مالک حقیقی آنها خداوند است، شایسته است در راهی که مورد رضایت باری تعالی است، بکار گرفته شوند. و انسان می بایست همواره شکر خدای را بجا آورد و شکرگزاری نه تنها با زبان صورت می پذیرد، بلکه تشکر واقعی زمانی است که از مواهب الهی به گونه ای استفاده شود که خواست پروردگار متعال در آن است. برای دستیابی به این مقصود لازم است نسبت به اعمال پسندیده و ناپسندی که به واسطه اعضاء بدن انجام می شوند، معرفت کسب نمود و نسبت به انجام آنها پایبند بود. در این پایان نامه که در چهار فصل تنظیم شده است به تفکیک درباره برخی بایدها و نبایدهای هشت عضو از اعضای بدن شامل؛ دهان و زبان، بینی، چشم، گوش، دست، پا، شکم و اعضای تناسلی پرداخته شده است. در روایات معصومین (ع) از این امور تعبیر به «حق» شده و آیات و روایات اسلامی، شخص را به ادای این حقوق دعوت و سفارش نموده اند. چرا که انجام این حقوق علاوه بر اینکه در این دنیا موجب سلامت جسمی و روحی انسان می گردد، در سرای اخروی نیز سبب سعادت و سربلندی شخص می گردند. آدمی در برابر اعمال و کردارش مسوول است و نسبت به آنچه که با اعضایش انجام می دهد، در پیشگاه خداوند پاسخگوست. و اعضاء بدن آدمی از گواهان روز قیامت محسوب می شوند. گواهانی که جزء پیکر خود انسانند و شهادتشان به هیچ وجه قابل انکار نیست. چرا که در همه صحنه ها حاضر و ناظر بوده اند. توجه به این نکته لازم است که حقوق اعضاء در صورتی ادا می گردد که انسان اموری را که مورد سفارش و تأیید اسلام است، انجام داده و از انجام اعمال ناپسند و نهی شده، صرف نظر نماید.